Periodes van langere droogte en warm weer zijn de laatste jaren eerder regel dan uitzondering. Ook dieren hebben bij hoge temperaturen behoefte aan verkoeling. Doordat dieren minder goed kunnen zweten dan mensen, raken ze overmatige warmte niet makkelijk kwijt. Als dan niet wordt ingegrepen kunnen dieren door oververhitting in shock raken met lichamelijke schade tot gevolg. Met enige voorbereiding kunnen we ervoor zorgen dat de gevolgen van hitte voor dieren beperkt blijven.
Zodra de buitentemperaturen oplopen en er dagen met extreme hitte worden verwacht, besteedt de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) extra aandacht aan toezicht op de regels voor dierenwelzijn tijdens extreme weersomstandigheden. Dit toezicht vindt plaats op veehouderijbedrijven, in de weide, op verzamelcentra, op slachthuizen en tijdens het transport onderweg.
Dieren in de wei
“Op (extreem) warme dagen geven we extra prioriteit aan hitte gerelateerde meldingen bij levende dieren in de wei,” aldus Jessica Tetteroo, inspecteur bij het team Dierenwelzijn van de NVWA. “Tijdens inspecties onderzoeken we of dieren in de wei, zoals schapen, paarden en runderen, voldoende beschermd zijn tegen hitte. We kijken bijvoorbeeld of er voldoende schaduwplekken voor de dieren in de wei zijn en of er voldoende drinkwater is.” Maar wanneer is het nu te warm? Inspecteurs van de NVWA gebruiken hittestress indicatoren zoals de Temperatuur Luchtvochtigheid Index (THI), om te bepalen of er sprake is van extreme hitte. We kijken daarnaast ook naar de relatieve luchtvochtigheid. Juist die factoren kunnen in combinatie bij te hoge waarden leiden tot hittestress.
Hoe herken je hittestress bij een dier?
“Je kunt stress door de hitte bij dieren herkennen aan een hogere ademhalingsfrequentie,” vertelt Jessica Tetteroo, inspecteur Dierenwelzijn bij de NVWA. “Maar ook ademhalen met een open bek, kwijlen of schuimen, zweten en trillen zijn bekende symptomen. In een later stadium kunnen dieren lusteloos worden. Het is dan belangrijk dat het dier snel de juiste verzorging krijgt. Denk aan verkoeling, extra water, luchtcirculatie, schaduw, etc.”
Wat kun je doen als veehouder?
Als dierenhouder ben je verplicht om je dieren goed te huisvesten en te beschermen om hittestress te voorkomen. Voordat het te warm wordt, zijn alvast maatregelen te nemen, zoals:
- het voerpatroon en de voersamenstelling veranderen
- hulpventilatoren plaatsen
- minder dieren in de stal
- extra schuil/schaduwplekken of verkoelingsplekken in de wei maken, met voldoende plaats voor alle dieren
- extra watervoorzieningen in de wei plaatsen
Transport
De extra hittecontroles sluiten aan bij de afspraken die zijn opgenomen in het Nationaal plan voor veetransport bij extreme temperaturen, dat in 2016 in werking is getreden. De overheid en het bedrijfsleven hebben in het Nationaal plan voor veetransport bij extreme temperaturen afgesproken dat er bij hoge temperaturen minder dieren per wagen vervoerd worden (lagere bezettingsgraad) en dat er extra aandacht wordt besteed aan ventilatie. Transporten naar het buitenland controleren we voorafgaand aan de rit of zij ergens een gebied doorkruisen waar de verwachte temperatuur boven de 30 graden komt, ongeacht de actuele temperatuur in Nederland. Komt het boven 30 graden dan moet de wagen beschikken over actieve koeling. Ook wordt na afloop van lange afstandstransporten extra gecontroleerd op de temperatuurregistraties in de veewagen. De NVWA handhaaft op basis van de Europese Verordening (EG) nr. 1/2005 (de Transportverordening) en de nationale regels voor dierenwelzijn uit de Wet Dieren.
Wat doet de NVWA bij hitte?
- extra controles op veehouderijen, in weides, op verzamelcentra en slachthuizen
- extra controles op dierenwelzijn bij veetransporten als het warmer is dan 27 graden
Kijk voor meer informatie op de hitte-pagina op de website van de NVWA: Toezicht op dierenwelzijn bij extreme temperaturen
Bron: nvwa