Het houden van een paard dat permanent alleen in de wei of op stal staat is ongewenst (verder aangeduid als individueel houden van een paard). Afgelopen weken is er in de media veel aandacht besteed om paardenhouders hiervan bewust te maken. Het is hierbij belangrijk om het totale welzijn van het paard in beeld te houden; sociaal contact is namelijk méér dan paarden samen in de wei. Veel paarden in Nederland hebben gelukkig de mogelijk tot sociaal contact met andere paarden.
Sociaal contact essentieel
Elke paardenhouder is (bij wet) verplicht om zijn paarden goed te houden, te verzorgen en te huisvesten. De Sectorraad Paarden heeft daarvoor 12 richtlijnen opgesteld in de Gids voor Goede Praktijken. Daarin is een zeer duidelijke regel opgenomen over het individueel houden van paarden, namelijk “het houden van één paard is onwenselijk, tenzij dagelijks contact met één of meer soortgenoten mogelijk is”. Sociaal contact is voor paarden een essentiële behoefte. De Gids voor Goede Praktijken stelt dat sociaal contact met andere paarden dagelijks mogelijk moet zijn. Dit betekent binnen gezichtsafstand, besnuffelen of aanraking. Dit heeft gevolgen voor de optimale manier van huisvesten van paarden. De huisvesting moet zodanig ingericht worden om aan deze natuurlijke behoefte te kunnen voldoen.
Individueel is niet altijd alleen
Veel paardenliefhebbers zijn eigenaar van één paard. Echter, dat geeft niet aan dat het paard individueel gehouden wordt. Veel paarden worden gestald op pensionstallen waar meerdere paarden van verschillende eigenaren aanwezig zijn. Uit onderzoek van FNRS, KNHS, KWPN en LTO dat begin 2023 gepubliceerd werd blijkt dat 76% van de 3.000 respondenten zijn paard houdt met andere paarden in dezelfde wei of paddock. Slechts 1,7% geeft aan dat er bij hun op stal geen sociaal contact (visueel of fysiek) mogelijk is tussen paarden. De SRP moedigt deze eigenaren aan om deze paarden uit een sociaal isolement te halen.
Totale welzijn van paarden in beeld
Paardenwelzijn is meer dan alleen sociaal contact met soortgenoten. Ook (vrije) beweging, verzorging, voeding, huisvesting, gezondheid, type paard en wijze van inzet zijn belangrijke componenten die het totale welzijn van een paard definiëren. Ook slaap- en rustgedrag zijn belangrijke aspecten. Zo gaat een Zweeds onderzoek in het op het slaap- en rustgedrag van paarden bij verschillende huisvestgingssystemen. Groepshuisvesting geeft paarden de mogelijkheid om vrijer te bewegen en meer mogelijkheden om hun sociaal gedrag te tonen. Maar het onderzoek toont aan dat het sociale gedrag ook een verstoord slaappatroon kan veroorzaken. Paarden maken elkaar wakker en dwingen elkaar om ongeveer elke 10 minuten te bewegen. En een Italiaans onderzoek laat zien dat het de slaap bevordert wanneer paarden overnachten in een individuele stal die grotendeels is afgeschermd van omgevingsinvloeden. De SRP is daarom van mening dat het belangrijk is dat we het totale welzijn in beeld houden en niet alleen te focussen op slechts enkele welzijnsaspecten.
De kracht van kennis
De SRP vindt het belangrijk dat paarden in hun natuurlijk behoeften, o.a. voldoende sociaal contact, kunnen voorzien. Het afdwingen van regelgeving om paarden niet individueel te huisvesten is niet de manier om het permanent individueel houden van paarden (op stal of in de wei) tegen te gaan. De SRP gelooft in het verhogen van kennis bij paardeneigenaren om hen zodanig in staat te stellen zelf verantwoordelijkheid te nemen voor het totale welzijn van zijn of haar paarden. Dat vraagt ook om nader wetenschappelijk onderzoek over de effecten van de houderij op het welzijn van paarden, zodat fokkers, stalmanagers en eigenaren hun management op basis hiervan kunnen aanpassen waar nodig.