Welzijn is maatschappelijk gezien een zeer belangrijk item en daarmee een hoofdthema voor de Sectorraad Paarden (SRP). Welzijn is dan ook het onderwerp dat de agenda de afgelopen jaren heeft gedomineerd.
De SRP heeft op het gebied van paardenwelzijn de afgelopen jaren het volgende gedaan:
- Plan van aanpak welzijn (2009)
- Gids voor Goede Praktijken (2019)
- Door SRP partijen is meegewerkt aan het onderzoek dat heeft geleid tot de ontwikkeling van de welzijnsmonitor paard.
- Paardenwelzijnscheck online (2014)
- Doorontwikkeling Paardenwelzijnscheck (2015)
- Aansluiting bij het Vertrouwensloket Landbouwhuisdieren (2018)
- Protocol extreme temperaturen (2019)
Op dit moment houdt de werkgroep welzijn zich bezig met de volgende onderwerpen:
- Actueel houden van de Gids voor Goede Praktijken;
- Via onderliggende partijen naleving van de Gids voor Goede Praktijken stimuleren;
- Gebruik paardenwelzijnscheck stimuleren en de check actueel houden.
De SRP hanteert ten aanzien van dierwelzijn de volgende definitie: ‘Een paard verkeert in een staat van welzijn wanneer het dier in staat is zich aan zijn levensomstandighedenvaan te passen en daarmee een toestand kan bereiken die het dier als positief ervaart.’ Deze definitie van welzijn is grotendeels gebaseerd op de vijf domeinen van Mellor (1996). De Raad voor Dierenaangelegenheden (RDA) heeft deze vijf domeinen aangevuld met een zesde punt, dat zij als eerste noemen in hun zes leidende principes voor dierwaardigheid (RDA, ‘Dierwaardige Veehouderij’, 2021):
- Erkenning van de intrinsieke waarde en de integriteit van het dier;
- Goede voeding;
- Goede omgeving;
- Goede gezondheid;
- Natuurlijk gedrag;
- Positieve emotionele toestand.
Gids voor Goede Praktijken
In de hernieuwde GvGP vormen de zes principes voor dierwaardigheid van de Raad voor Dierenaangelegenheden de basis waaruit de belangrijkste adviezen voor paardenwelzijn zijn herleid. Een van de belangrijkste veranderingen ten opzichte van de oude gids is de erkenning van de intrinsieke waarde en de integriteit van het paard. Een andere, hieruit voortvloeiende verandering is de aandacht voor de emotionele toestand van paarden, waarbij het belang wordt benadrukt van positieve ervaringen. Daarom zijn de adviezen omtrent goede voeding, goede omgeving, goede gezondheid en natuurlijk gedrag zeer aan te bevelen. In verschillende hoofdstukken over deze onderwerpen zijn deze adviezen te lezen in de herziene GvGP.
De GvGP is voor iedereen digitaal beschikbaar en biedt praktische handvatten om het welzijn van paarden in de praktijk verder te versterken. De lidorganisaties van de Sectorraad Paarden zullen met regelmaat inhoudelijke artikelen over onderwerpen uit de GvGP verspreiden. Hiermee wordt de GvGP een online ‘adviseur’ die altijd en voor iedereen bereikbaar wordt en blijft.
Protocol extreme weersomstandigheden voor paarden
Wanneer volgens de weersvoorspelling van het KNMI voor de komende 24 uur in de Bilt een temperatuur van 27 graden Celcius of meer, dan wel vorst wordt verwacht, is er sprake van extreem weer. Voor deze weersituatie heeft SRP, samen met de dragende organisaties binnen Sport, Fokkerij en Ondernemers, het proctocol extreme weersomstandigheden voor paarden, pony’s en ezels opgesteld. In het document staat helder omschreven welke (gedrags)kenmerken paarden bij extreme weersomstandigheden vertonen, zodat paardenhouders en paardeneigenaren tijdig kunnen ingrijpen. Daarnaast bevat het protocol adviezen voor een reeks aan situaties, zowel op stal, in de wei als gedurende transport in extreme weersomstandigheden. (laatste update 22 juni 2022)
Paardenwelzijnscheck
Als een paard wordt ingezet voor bijvoorbeeld sport, recreatie of fokkerij, dan is er sprake van enige inperking van het paard om zijn eigen keuzes te kunnen maken. De SRP heeft in 2014 de paardenwelzijnscheck geïntroduceerd. Dit is een online checklist van waarnemingen aan het dier en zijn omgeving. Aan de hand van deze checklist wordt een inschatting gemaakt van het welzijnsniveau van het paard. Op basis van de gegeven antwoorden krijgt de invuller van de checklist een rapport met advies.
Vertrouwensloket
De SRP heeft zich gecommitteerd aan het Vertrouwensloket. Hier kunnen meldingen worden gedaan over verwaarlozing van landbouwhuisdieren bij bedrijven. Het Vertrouwensloket heeft een belangrijke rol in het voorkomen van dierenleed – en de daarmee samenhangende negatieve publiciteit – en kan ondernemers die in een lastige (persoonlijke) situatie zijn terechtgekomen een uitweg bieden.
De werkgroep welzijn bestaat uit de volgende personen:
- Charlotte Dekker (KWPN) voorzitter
- Matthijs Maat (LTO Nederland)
- Anita de Keijzer (FNHB)
- Camiel Mellegers (SNDR)
- Fenna Elzinga (FNRS)
- Vivianne van Leeuwen (KNMvD)
- Mieke Theunissen ( Sectorraad Paarden)